بررسی اثر تراکم و نسبت های کاشت بر عملکرد کمی وکیفی دانه وعلوفه در کشت مخلوط جو وخلر

به منظور بررسی اثر نسبت های مختلف اختلاط و تراکم بر عملکرد دانه، علوفه و تعیین کیفیت علوفه جو و خلر، آزمایشی به صورت طرح فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال 1388-1389 اجرا شد. تیمارها شامل 3 تراکم کم (300 بوته در متر مربع برای جو و 50 بوته در متر مربع برای خلر)، متوسط (400 بوته در متر مربع برای جو و 65 بوته در متر مربع برای خلر) و زیاد (500 بوته در متر مربع برای جو و 80 بوته در متر مربع برای خلر) و 5 نسبت اختلاط (25:75، 50:50، 75:25، 100:0، 0:100 جو و خلر) بودند. روش مورد استفاده برای تشکیل مخلوط ـ ها براساس سیستم جایگزینی بود. برای تعیین تیمار برتر کشت مخلوط، شاخص های ارزیابی مانند نسبت برابری زمین، شاخص غالبیت و شاخص افزایش واقعی عملکرد محاسبه شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده های آزمایش نشان داد که سطوح مختلف تراکم در شاخص سطح برگ جو، خلر و مخلوط آنها، عملکرد علوفه خشک خلر و مخلوط آنها، عملکرد دانه جو، خلر و مخلوط آنها معنی دار شد ولی در سایر صفات معنی دار نشد همچنین اثر نسبت های مختلف اختلاط جو و خلر بر صفات اندازه گیری شده معنی دار بود. بر این اساس نسبت اختلاط 50:50 به عنوان نسبت اختلاط برتر برای عملکرد علوفه و نسبت اختلاط 25:75 (خلر : جو) به عنوان نسبت اختلاط برتر برای عملکرد دانه تعیین شد و کیفیت علوفه مخلوط جو نیز در مخلوط با خلر افزایش یافت. بررسی شاخص های ارزیابی کشت مخلوط علوفه و دانه به ترتیب نشان داد که نسبت اختلاط 50:50 در تراکم متوسط با نسبت برابری زمین ( 32/1 = ler) و نسبت اختلاط 25:75 (خلر : جو) در تراکم کم با نسبت برابری زمین ( 13/1= ler ) بالاتر از سایر نسبت های کاشت قرار گرفتند. بنابراین می توان برای کشاورزان منطقه به منظور دست یابی به عملکرد علوفه بالاتر و کیفیت بهتر نسبت اختلاط 50 درصد جو و50 درصد خلر را پیشنهاد کرد.